Zikavirus: kijk voor actuele informatie op de website van het RIVM

Kijk voor actuele informatie op de website van het RIVM.
Sinds enige tijd wordt het zikavirus verspreid in Zuid- en Midden-Amerika door de Aedesmug. Deze muggen zijn overdag actief en komen niet in Nederland voor. Er zijn aanwijzingen voor een verband tussen een zikavirusinfectie tijdens de zwangerschap en microcefalie bij de foetus. Onderzoek hiernaar loopt, net als naar een relatie met het syndroom van Guillain-Barré en neuropathie. Ook is er nog onduidelijkheid over eventuele transmissie via bloedtransfusie en sperma.

Landen/gebieden met bevestigde zikavirus-infecties in de laatste twee maanden (bron: ECDC 16-02-2016).

Symptomen
Slechts 25% van de geïnfecteerden ontwikkelt 3 tot 12 dagen na de beet van een besmette mug klachten. Bij klachten gaat het om:

• Matige koorts
• Conjunctivitis: niet etterige ontsteking van het oog (oogbindvlies-ontsteking)
• Hoofdpijn 
• Gevoelloosheid 
• Spier- en gewrichtspijn 
• Huiduitslag

Kijk voor uitgebreide informatie op de website van het RIVM.
Preventieve adviezen
Voor de reis:

• Zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden, wordt uit voorzorg geadviseerd om niet-noodzakelijke reizen naar de betreffende gebieden uit te stellen of te annuleren.
• Als een zwangere vrouw toch besluit een risicoland te bezoeken, is het advies om preventieve maatregelen te nemen ter vermijding van muggenbeten gedurende dag en nacht.

Tijdens en na de reis:

• Aan mannen die in landen zijn geweest waar het zikavirus heerst én een zwangere vrouw hebben, wordt geadviseerd om tijdens de reis en tot één maand na terugkeer een condoom te gebruiken bij geslachtsgemeenschap.
• Bij een zwangerschapswens is het advies te wachten tot één maand na terugkeer uit een gebied waar het zikavirus heerst en tot die tijd een condoom of andere anticonceptie te gebruiken.

Diagnostiek bij zwangere vrouwen na terugkeer
Op dit moment is er alleen een PCR-test beschikbaar die het virus in de acute fase kan aantonen. Er wordt gewerkt aan het valideren van een serologische test die antistoffen kan aantonen. Validatie van de serologie is niet op korte termijn te verwachten.
Gynaecologen (NVOG) hebben in samenwerking met andere beroepsgroepen (o.a. huisartsen en verloskundigen) een algoritme opgesteld voor diagnostisch onderzoek bij zwangere vrouwen die tijdens de zwangerschap in een gebied waar het zikavirus heerst zijn geweest. De schematische weergave van dit algoritme vindt u onderaan dit bericht.
Bij dit algoritme wordt onderscheid gemaakt tussen:

• Zwangere vrouwen die zich, ongeacht de klachten, binnen een maand na terugkeer melden
• Zwangere vrouwen die zich later dan een maand na terugkeer melden

Bij onderzoek binnen een maand na terugkeer kan bloed/urine-onderzoek (PCR) zinvol zijn om een acute infectie aan te tonen. Bij onderzoek later dan een maand na terugkeer wordt geadviseerd twee keer spijtserum af te nemen met een interval van twee weken. Dit serumpaar wordt bewaard en kan na validatie van de serologie alsnog onderzocht worden.
Overleg met uw arts microbioloog voordat u diagnostiek inzet. Kijk ook op de website van het RIVM voor de concept richtlijn zikavirusinfectie, inclusief de bijlagen ‘Diagnosiek zikavirus (bijlage 1) en ‘Zikavirus en zwangerschap’ (bijlage 2).
Naast onderzoek op de aanwezigheid van het zikavirus is het advies om de zwangere 4-wekelijks door middel van geavanceerd echo-onderzoek (GUO1 of GUO2) te vervolgen in een perinatologisch centrum.
Veel gestelde vragen
Kijk voor veel gestelde vragen over het zikavirus op de website van het RIVM.